بايدها و نبايدها در زندگی مشترك - 5

هواللطيف

سلام

با عرض پوزش از تأخیر طولانی در به روز كردن این وب‌لاگ، فرصتی شد تا ادامه این مطلب را برای دوستان و عزیزان بنویسم.

البته خواستم برای روز زن و میلاد حضرت زهرا (س) این‌جا را به روز كنم كه دیدم دوستان فیلتر گذار به جای فیلتر كردن یك وبلاگ مشخص، دامنه اصلی بلاگ‌اسپات (blogspot) را فیلتر كرده‌اند!! كه خب طبیعتا دامان وبلاگ ما را هم همانند تمامی بلاگرهای بلاگ اسپات گرفت و هنگام مراجعه مشاهده نمودیم كه "این سایت بر اساس دستور مقامات قضایی در دسترس نمی‌باشد!". بگذریم الحمدلله یكی دو روزی بیشتر طول نكشید و متوجه اشتباه شدند (شاید هم متوجهشان كردند).

و اما ادامه بحث بایدها و نبایدها در زندگی مشترك:
دوستی می‌گفت چه‌طور باید از همسرم انتقاد كنم تا ناراحت نشود؟ به او گفتم اصلا برای چی انتقاد كنی؟ گفت مثلا غذا بسوزد. گفتم خب سوخت كه سوخت. كاری است كه شده. همسر شما وظیفه‌ای در قبال شما ندارد كه غذا بپزد كه حالا شما طلب‌كار باشید. گفت نه مثلا چندین بار این اتفاق بیافتد. گفتم خب باید ببینی مشكل اصلی چیست كه غذا می‌سوزد. ممكن است مشغله فكری زیادی داشته باشد. یا فكرش به جایی یا كاری مشغول باشد یا ... باید ببینی نگرانی‌هایش چیست و چه چیزی باعث میشود تا از غذا غافل شود. معمولا وقتی انسان مرتبا از چیزی یا عملی غافل می‌شود كه یا حواس پرتی داشته باشد كه در این‌صورت به‌جای انتقاد و تیكه و ... باید با همدلی و همدردی با همسر به فكر درمانش باشی و یا این‌كه یك چیزی ( مثل فكر و خیال زیاد، نگرانی‌های متعدد و یا ... ) باعث غفلتش می‌شود كه اگر هم به این دلیل باشد حتما باید ببینی مشكلش چیست و چه چیزی فكر او را مشغول كرده و به چه دلیل نگران است. و بعد هم خیلی با لطافت، منطقی و دوستانه كمكش كنی تا فكرش آزاد شود. معمولا خانم‌ها بالاخص اوائل زندگی، خیلی نگران فردای خود و این‌كه چه اتفاقی خواهد افتاد هستند. آیا زندگی‌ مشتركشان به همین منوال خواهد بود و یا دچار مشكلات خواهند شد؟ آیا همسرشان فردا هم همانند امروز به او وفادار خواهد بود؟ و هزاران اگر و آیای دیگر. خب بهتر است كه این اطمینان را همان روزهای اول و حتی بطور مداوم به او یاد‌آور شوید. این كه یك روز با یك دسته گل كوچك وارد منزل شوید و آن را تقدیم همسرتان كنید، ممكن است به‌نظر شما كار كم ارزشی باشد. اما برای همسرتان علاوه بر درك عشق و علاقه شما نسبت به خود، یك ضریب اطمینان قوی برای یك زندگی شاد و دوست‌داشتنی و به عبارتی عاشقانه است. روزی ده بیست تا پیامك طنز و جوك و لطیفه با هزار مصیبت پیدا می‌كنید تا برای دوستانتان بفرستید تا لحظه‌ای بخندند. خب بگردید دویست سیصد تا پیامك عاشقانه پیدا كنید و روزی دو سه تای آن‌ها را وسط روز كه خونه نیستید برای همسرتان بفرستید تا مطمئن شود همیشه به یاد او هستید. می‌دانید چه اتفاقی خواهد افتاد؟ به جای آن‌كه دوستانتان از لطیفه‌های شما دو ثانیه بخندند و تمام شود، تا ساعت‌ها لبخندی لذت‌بخش بر لبان همسرتان خواهد نشست و روح و جسم او را تا مدت‌ها شاداب كرده برای آمدن شما لحظه شماری خواهد كرد. این اعمال و رفتار شما است كه می‌تواند به همسرتان شادابی و نشاط زندگی را هدیه كند و به تدریج دغدغه‌های فكری و ذهنی او را كاهش دهد.
بزرگ‌ترین دغدغه فكری خانم‌ها، آمال و آرزوهایشان، زندگی مشترك آن‌ها است و آن‌چه كه خیلی برایشان اهمیت دارد، نگاه و طرز فكر شریك زندگی، به عنوان طلايه‌دار اين زندگی مشترك، به خود و اعمال و رفتارشان است. اما برای مردها این‌طور نیست. مردان بزرگ‌ترین دغدغه فكریشان مسائل شغلی آن‌ها است. و آن‌چه كه برایشان خیلی اهمیت دارد نگاه و طرز فكر مقام بالاتر، ارباب رجوع و ... به خود و اعمال و رفتارشان است. چون تنها راه ترقی و رشد در زندگی را رشد و ترقی در امورات شغلی خود می‌دانند.
به نظر من خیر و شر آدم‌ها، علاوه بر جزای اخروی آن‌ها، در همین دنیا نیز در جایی دیگر تلافی می‌شود. اگر باعث خیر باشید مطمئنا در جایی كه نیازتان خواهد شد برایتان باعث خیر خواهند شد و اگر شرارت كنید قطعا در جایی دیگر برایتان شرارت خواهند كرد. اما آن‌چه كه من خیلی به آن اعتقاد دارم این است كه تلافی خیر و شر آدم‌ها به همان اندازه خود آن‌ها نیست بلكه به همان نسبت تاثیر آن‌ها است. بطور مثال، وقتی به كسی كمك می‌كنید، این كمك به چه نسبت در زندگی اون فرد تاثیر خواهد داشت؟ به همان نسبت نیز از جایی دیگر منتفع خواهید شد. صد هزار تومان برای یك نفر، پشیزی ارزش ندارد ولی برای یكی دیگر ممكن است یك دنیا باشد. همین‌طور شرارت‌ها. اگر باعث تخریب مال كسی شوید، به اندازه ضرر و زیان آن شخص تقاص پس نخواهید داد بلكه به نسبت ضرر و زیانی كه دیده این تقاص را پس می‌دهید. ممكن است دارایی شما یك میلیارد تومان باشد و دارایی دیگری یك میلیون تومان. اگر باعث هدر رفتن مال دیگری به اندازه صدهزار تومان شوید، هنگام تقاص صد میلیون تومان از دارایی شما هدر خواهد رفت نه صد هزار تومان. در اعمال و رفتار هم همین‌طور و به همان میزان خیر و شرمان تلافی خواهد شد. اگر دلی را شكستید مطمئن باشید به نسبت شدت آن، دل شما را خواهند شكست. اگر آبروی كسی را ریختید به همان نسبت، آبروی شما خواهد ریخت. و ...
حال اگر دل همسرتان را شكستید فكر نكنید تلافی آن این است كه روزی دیگر همسرتان دلتان را خواهد شكست. نه. همسر شما از كسی رنجور و دل شكسته شده كه تمام آمال و آرزوها و تنها تكیه‌گاهش بوده. و قطعا دل شما هم از جایی خواهد شكست كه تمام آمال و آرزوهای شما و تمام هم و غم زندگی شما را در خود جای می‌دهد. تصور كنید یك روز همسرتان به شما ایراد بگیرد و داد و فریاد كند. چه حالی دارید؟ اما حالا به محل كار رفته‌اید. یك پروژه‌ای را دنبال می‌كنید كه خیلی هم برایش زحمت كشیده‌اید. حال مقام بالاتر یا مسئولتان بیاید و بدون آن‌كه مزایای كار شما را ببیند، به شما و كارتان ایراد بگیرد و كارتان را به خاطر دو نقص یا ایراد كوچك، بی‌ارزش جلوه دهد. آن‌وقت چه حالی خواهید داشت؟ پختن یك غذا یك كاری است كه بیش از 4 ساعت زمان می‌برد. اما سوختن آن یك غفلت چند دقیقه‌ای از این زمان را به خود اختصاص می‌دهد. آیا انصاف است كه همه اعمال اعم از تهیه مواد اولیه، پاك كردن، تنظیم ادویه، آب و روغن، آماده‌سازی و تركیب مواد، و ده‌ها عمل دیگر را آن‌هم در كنار كارهای فراوان دیگر همچون نظافت منزل، تربیت فرزندان و .... را، كه هیچ‌كدام جزو وظایف یك زن نیست، نادیده بگیریم و به همان چند دقیقه غفلت توجه كنیم؟
خب بگذریم. اگر بخواهم همه خاطرات و مشورت‌ها را بنویسم فكر كنم مدت‌ها این مبحث طول بكشد. پس سعی می‌كنم آن‌چه را باید یك مرد در مقابل همسرش از خود ابراز كند را به طور مختصر و تیتروار بنویسم. امید آن‌كه مورد قبول دوستان قرار گیرد.
- رعایت احترام همسر، بالاخص در جمع از مهم‌ترین نكاتی‌ است كه یك مرد باید بدان واقف باشد. چرا كه همان‌طور كه پیش از این گفته شد زندگی و شریك زندگی یك زن، تقریبا تمام آمال و رؤیاهای او است و اگر از این ناحیه خدشه‌ای به جسم و روح زن وارد شود، تبعات آن جبران ناپذیر خواهد بود. معمولا زنان سعی دارند در مقابل هم نوعانشان از همسرشان تعریف و تمجید كنند و از وفاداری و عشق همسرشان نسبت به خود سخن برانند. حال اگر مردی برخلاف تصویری كه زن از او در مقابل دوستان و هم‌جنسان خود ارائه كرده رفتار كند، قطعا نه تنها تمام بافته‌های او را پنبه خواهد كرد بلكه او را آزرده خاطر و در مقابل هم‌نوعانش كوچك خواهد كرد.
- زن‌ها به شدت نسبت به رقیب در زندگی‌شان حساس و زودرنج هستند. پس سعی كنید در این مورد حتی شوخی هم نكنید. سعی كنید از هیچ زنی در مقابل همسرتان تعریف نكنید و یا او را با زنان دیگر مقایسه نكنید. مگر زمانی كه برتری با همسر شما باشد. همسر و مادر هر كدام نقش و جایگاه خود را در زندگی انسان دارند. پس هیچ لزومی ندارد مادر و همسرتان را با هم مقایسه كنید. بالاخص این‌كه این مقایسه را در نزد آن‌ها بخواهید انجام دهید.
- ازدواج موقت و ازدواج دوم و ... هر كدام از سنت‌های اسلامی و بسیار نیكو و پسندیده، و مانع رواج فساد و فحشا در جامعه اسلامی است. اما هر كدام از آن‌ها شرایط و معیارهای خاص خود را دارد. خیلی‌ها تصورشان این است كه باید موجبات ترویج سنت‌های اسلامی را فراهم سازند و اگر این امر اشتباه بود معصومین ما این كار را نمی‌كردند (البته نمی‌دانم چرا از نظر این عده فقط ازدواج موقت یا چند همسری جزو سنت‌های اسلامی است). اما ذكر یك نكته مهم ضروری است و آن این‌كه هیچ‌كدام از معصومین در زمان حیات همسر اول و اصلی خود به سمت زنان دیگر (چه دائم و چه موقت) نرفته‌اند. هیچ كجای اسلام نداریم كه به خاطر سر و سامان دادن به زندگی یك زن و یا یك خانواده دیگر، زندگی اصلی خود را از هم بپاشند و شريك اصلی زندگی خود را دچار مشكلات عديده روحی، فكری و ... نمايند. البته من به هیچ عنوان مخالف ازدواج موقت نیستم ولی همان‌طور كه گفتم اين امر شرایط و معیارهای خاص خود و هم‌چنین افراد خاص خود را دارد كه ان‌شاالله در فرصت مناسبی به آن خواهم پرداخت. اما در زمانی كه مرد دارای خانواده است و همسر اول و اصلی او هم در قید حیات باشد، كاملا مخالف این امر هستم. هرچند كه شدیدا با تجویز ازدواج موقت برای دوشیزگان (كه این روزها بسیاری از پسران با سوء استفاده از فتوای یكی از مراجع در حال ترویج این امر در میان دختران باكره هستند) نیز مخالف هستم. كه اگر فرصتی دست داد دلایل قانع كننده بسیاری برای این مخالفت دارم. حتی یكی از مراجع نیز كه شرط اذن پدر را برای دختران بالغه و رشیده در فتوای خود حذف كرده بود پس از بررسی سوء استفاده‌های فاحشی كه پسران، بالاخص در دانشگاه‌ها از این فتوا كرده و بسیاری از دختران را به روز سیاه نشانده بودند، فتوای خود را پس گرفته و اذن پدر را لازم دانسته‌اند.
در یك زندگی مشترك نیز انسان نباید به بهانه ترویج سنت و یا سرپرستی خانواده‌های دیگر!! خانواده خود و همسر خود را دچار مشكل نماید. اگر به زندگی ائمه معصومین و حتی پیامبر اسلام هم نگاهی بیاندازیم خواهیم دید كه آنان نیز با وجود همسران اصلی خود، به سمت زنان دیگر نرفته‌اند. به‌طور مثال پیامبر اسلام در زمان حیات حضرت خدیجه (س)، با این كه آن حضرت بیوه و از نظر سنی بسیار از پیامبر بزرگ‌تر بودند ولی هیچ كدام از همسرانشان در زمان قید حیات حضرت خدیجه(س) نبوده است. در زمان حضرت علی(ع) نیز براى امیرالمؤمنین على علیه‏السلام با وجود حضرت زهرا(س) تجدید فراش و تعدد زوجات جایز نبود، بنابراین آن حضرت در زندگى مشتركى كه با فاطمه علیهاالسلام داشت نه تنها به این فكر نیفتاد، بلكه هر كارى كه موجب ملال خاطر آن مخدره مى‏شد اجتناب كرد. از حضرت ابوذر آمده است كه در حبشه به جعفر طیار (برادر امیرالمؤمنین) كنیزى اهدا شد كه ارزش بیشترى داشت، جعفر پس از ورود به مدینه آن را به حضرت على علیه‏السلام اهدا كرد، كه از وجود او در كارهاى جزیى خانه استفاده شود. على علیه‏السلام احساس كرد ممكن است حضور او در خانه خود براى فاطمه زهرا(س) ملال‏آور باشد، از این جهت مولاى متقیان او را آزاد ساخت(1). حتی در زمان قبل از اسلام، زمانی حضرت ابراهیم(ع) با هاجر به خاطر باردار نشدن ساره ازواج می‌كند كه خود ساره این پیشنهاد را به حضرت ابراهیم داده و بر آن اصرار می‌ورزد. و زمانی كه فرزند به دنیا می‌آید و موجبات رنجش خاطر ساره را فراهم می‌آورد به فرمان خداوند هاجر و فرزندش را به وادی مكه روانه می‌كند و ...
فعلا تا همین‌جا را داشته باشید تا بعد

پي‌نوشت‌ها:
1ـ بحارالانوار، ج 43، ص 147، ح 3.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 - از ابراز لطف و محبت تمامی دوستان نسبت به سفر حج عمره سپاسگزارم. به یاد تك تك شما عزیزان و بزرگواران بودم و در بسیاری از مكان‌ها به نام خودتان برایتان دعا كردم. یك لیست بلندبالا همراهم بود تا كسی را فراموش نكنم. امیدوارم كه این سفر معنوی نصیب تك تك شما عزیزان شود و یادی هم از ما بكنید.
2 – چهارشنبه دقیقا یك سال از رحلت پدرم می‌گذرد. خداوند روح او و رفتگان شما عزيزان را غریق رحمت خویش گرداند.

التماس دعا